پارچه مناسب چاپ از موارد کلیدی برای داشتن یک چاپ موفق و ایده آل محسوب میشود. بدون انتخاب پارچه مناسب نمی توان انتظار محصولی متمایز و خاص را داشت. با رونق گرفتن صنعت چاپ روی پارچه و ابداع دستگاهها و تجهیزات پیشرفته در این زمینه طی چند دهه گذشته، موضوع انتخاب تخصصی پارچه و تناسب آن با نوع چاپ نیز بیش از هر زمان دیگر مورد توجه قرار گرفته است.
با ما در این مطلب همراه شوید تا ضمن معرفی انواع پارچههای مخصوص و مناسب چاپ، شما را با تکنیکهای مورد استفاده در این صنعت نیز آشنا کنیم.
فهرست محتوا
Toggleمعرفی انواع پارچه مناسب چاپ
انواع پارچه مناسب چاپ از نظر جنس، بافت، ضخامت و… تنوع بسیار زیادی داشته و هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند. با در نظر گرفتن این تنوع، میتوان طیف گستردهای از پارچهها برای چاپ طرح و نقش مورد استفاده قرار داد.
به طور کلی انواع پارچه چاپی را میتوان به سه دسته اصلی دستهبندی کرد:
1. پارچه با الیاف طبیعی:
پارچههای با منشا جانوری
ابریشم:
- روشهای چاپ: سیلک، DTG
- مزایای چاپ: ظریف، لطیف، لوکس، ایدهآل برای چاپهای نفیس
- معایب چاپ: قیمت بالا، نیاز به مراقبت خاص
پشم:
- روشهای چاپ: سیلک، DTG
- مزایای چاپ: گرم، نرم، بادوام، ایدهآل برای چاپهای زمستانی
- معایب چاپ: چروک شدن، پرزدهی، ایجاد حساسیت پوستی برای برخی افراد
پارچههای مصنوعی
چاپ مناسب پارچه پلیاستر
این دسته تهیه شده از الیاف مصنوعی مانند پلی استر، نایلون، اسپاندکس و… به خاطر قیمت پایین، مقاومت بالا و تنوع طرح و رنگ، کاربرد فراوانی دارند.
برخی از مهمترین پارچههای مصنوعی قابل چاپ عبارتند از:
پارچه پنبهای
- روشهای چاپ: سیلک، DTG، سابلیمیشن (با پلی استر مخلوط)
- چاپ DTF: که مخصوص چاپ روی تیشرت نخ پنبه نیز هست.
- مزایای چاپ: قیمت مناسب، تنوع بالا، رنگپذیری خوب، نرمی و لطافت
- معایب چاپ: چروک شدن، جذب کم جوهر در برخی روشها
پارچه کتان
• روشهای چاپ: سیلک، DTG
• مزایای چاپ: مقاوم، با ثبات، خنک، ایدهآل برای چاپهای ظریف
• معایب چاپ: قیمت بالا، چروک شدن
پارچه پلی استر
- روشهای چاپ: DTG، سابلیمیشن
- مزایای چاپ: مقاوم در برابر چروک، رنگدهی و آب، قیمت مناسب، تنوع بالا
- معایب چاپ: تنفسپذیری کم، جذب کم رطوبت، ایجاد حس گرما در بدن
پارچه نایلون:
- روشهای چاپ: DTG، سابلیمیشن
- مزایای چاپ: سبک، ضد آب و خشکشونده سریع، مقاوم در برابر پارگی و ساییدگی
- معایب چاپ: تنفسپذیری کم، جذب کم رطوبت، ایجاد حس گرما در بدن، احتمال برق گرفتگی در هنگام رطوبت
اسپاندکس:
- روشهای چاپ: DTG، سیلک (با کشسانی محدود)
- مزایای چاپ: کشسان و انعطافپذیر، ایدهآل برای لباسهای ورزشی و جذب، آزادی حرکت بالا
- معایب چاپ: حساسیت پوستی برای برخی افراد، چروک شدن، پرزدهی
پارچههای ترکیبی
این دسته از پارچه الیاف طبیعی و مصنوعی به صورت ترکیبی بافته میشوند و از مزایای هر دو گروه بهره میبرند. برخی از رایجترین پارچههای ترکیبی قابل چاپ عبارتند از:
پنبه-پلی استر: ترکیبی از لطافت و نرمی پنبه با مقاومت و دوام پلی استر
کتان-پلی استر: ترکیبی از استحکام و خنکی کتان با خاصیت ضد چروکی پلی استر
ابریشم-پلی استر: ترکیبی از ظرافت و لطافت ابریشم با قیمت مناسب پلی استر
پارچه با منشا معدنی
پارچههای با منشا معدنی، الیافی هستند که از مواد معدنی مانند آزبست، شیشه و فلز به دست میآیند. این نوع پارچهها به دلیل ویژگیهای منحصر به فردی مانند استحکام بالا، مقاومت در برابر حرارت و مواد شیمیایی، و تنوع در رنگ و طرح، در صنایع مختلف کاربرد دارند.
- آزبست: (ممنوع در بسیاری از کشورها به دلیل خطرات سلامتی)
- شیشه: عایق حرارتی، لباس ضد آب، پرده تزئینی
- فلز: لباس فضایی، فیلتر، تجهیزات نظامی
پارچههای معدنی مزایایی مانند استحکام و تنوع دارند، اما ممکن است سنگین و در برخی موارد مضر باشند. با وجود معایب، به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد، در صنایع مختلف کاربرد فراوان دارند.
بهترین چاپ برای پارچه پنبه ای
انتخاب بهترین چاپ برای پارچه پنبهای به عوامل مختلفی مانند طرح، رنگ، ضخامت و کاربرد نهایی آن بستگی دارد.
- چاپ مستقیم روی لباس (DTG): ایدهآل برای طرحهای رنگی و پیچیده روی تیشرت و لباسهای پنبهای.
- چاپ سیلک اسکرین: مناسب برای طرحهای ساده و تک رنگ روی انواع پارچههای پنبهای.
- چاپ دیجیتال: ایدهآل برای طرحهای با جزئیات زیاد روی پارچههای پنبهای نازک.
- چاپ حرارتی: مناسب برای طرحهای ساده روی لیوان، کلاه و سطوح پارچهای.
چاپ مناسب پارچه پلی استر
- چاپ سابلیمیشن: تصویری با کیفیت و ماندگار برای طرحهای رنگی و با جزئیات زیاد.
- چاپ دیسپرسیون: ثبات رنگ بالا برای طرحهای رنگی روی پلی استر-پنبه.
- چاپ اسکرین: مناسب برای طرحهای ساده و تک رنگ.
- انتخاب روش چاپ به طرح، رنگ، ضخامت و کاربرد نهایی پارچه بستگی دارد.
بهتر است قبل از چاپ، پلی استر را بشویید و اتو کنید تا از چروک شدن و ناصافی آن جلوگیری شود.
چاپ مناسب پارچه ابریشمی
- چاپ راکتیو: این روش با رنگهای مخصوصی انجام میشود که به طور شیمیایی به الیاف ابریشم پیوند میخورند و تصویری با ثبات رنگ بالا و ماندگار ایجاد میکنند.
- چاپ دیجیتال: این روش برای چاپ طرحهای با جزئیات زیاد روی ابریشم مناسب است. در این روش از جوهرهای مخصوصی استفاده میشود که به طور مستقیم روی پارچه چاپ میشوند و تصویری با کیفیت بالا ایجاد میکنند.
- چاپ باتیک: این روش سنتی برای ایجاد طرحهای منحصر به فرد روی ابریشم استفاده میشود. در این روش، پارچه با رنگهای مخصوصی پوشانده میشود و سپس با استفاده از تکنیکهای مختلف، طرح مورد نظر روی آن ایجاد میشود.
چاپ مناسب پارچه پشمی
- پارچه پشمی به دلیل بافت ظریف و حساس، نیازمند چاپ خاصی است. برخی از روشهای چاپ ایدهآل برای این نوع پارچه عبارتند از:
- چاپ دیجیتال: این روش برای چاپ طرحهای با جزئیات زیاد روی پشم مناسب است. در این روش از جوهرهای مخصوصی استفاده میشود که به طور مستقیم روی پارچه چاپ میشوند و تصویری با کیفیت بالا ایجاد میکنند.
- چاپ حرارتی: این روش برای چاپ طرحهای ساده روی سطوح پشمی مانند کلاه و دستکش مناسب است. در این روش، طرح مورد نظر با استفاده از حرارت روی پارچه منتقل میشود.
- چاپ گرهای: این روش سنتی برای ایجاد طرحهای منحصر به فرد روی پشم استفاده میشود. در این روش، نخهای رنگی را به دور تار و پود پارچه میپیچند و سپس با رنگرزی، طرح مورد نظر روی پارچه ایجاد میشود.
چاپ مناسب پارچه شمعی:
سابلیمیشن: برای طرحهای رنگی روی پلی استر شمعی (کیفیت بالا، ضد آب)
اسکرین: برای طرحهای ساده تک رنگ (مقرون به صرفه، سریع)
حرارتی: برای طرحهای ساده روی لیوان و کلاه (آسان، کم هزینه)
انتخاب روش به طرح، رنگ، ضخامت و کاربرد نهایی بستگی دارد.
ارتباط میان جنس پارچه و روشهای چاپ
برای آنکه پارچه مناسب چاپ را به درستی انتخاب کرده و به شکل بهینه از آن استفاده کنید، لازم است نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- انتخاب وزن و ضخامت مناسب:
- پارچههای ضخیمتر: جوهر بیشتری جذب میکنند و طرح چاپ شده ماندگاری بیشتری دارد.
- پارچههای نازکتر: برای چاپ طرحهای ظریف و با جزئیات مناسبتر هستند.
- توجه به کاربرد نهایی پارچه مناسب: برای مثال، برای لباسهای تابستانی از پارچههای نازکتر و برای لباسهای زمستانی از پارچههای ضخیمتر استفاده کنید.
2. رنگ پارچه:
- رنگهای روشن پارچه: طرح چاپ شده را بهتر نشان میدهند.
- رنگهای تیره: برای طرحهای ساده و تک رنگ مناسبتر هستند.
- رنگهای خنثی: با طیف وسیعی از طرحها و رنگها هماهنگی دارند.
- مخلوط کردن الیاف:
- پنبه-پلی استر: قیمت مناسب، تنوع بالا، رنگپذیری خوب، مقاومت بیشتر در برابر چروک
- کتان-پلی استر: استحکام و خنکی کتان با خاصیت ضد چروکی پلی استر
- ابریشم-پلی استر: ظرافت و لطافت ابریشم با قیمت مناسبتر پلی استر
- توجه به تناسب الیاف: برای مثال، در ترکیب پارچه پنبه و پلی استر، درصد بیشتر پنبه، نرمی و لطافت را افزایش میدهد و درصد بیشتر پلی استر، مقاومت و طول عمر را.
- پیشتصفیه: پارچههایی که نیاز به پیشتصفیه دارند:
- کتان: برای افزایش قدرت جذب جوهر و ثبات رنگ
- پلی استر: برای ایجاد سطحی مناسب برای چاپ سابلیمیشن
روشهای پیشتصفیه پارچه مناسب چاپ شامل موارد زیر است:
- استفاده از محلولهای مخصوص: برای کتان و پلی استر
- آهار زدن: برای برخی از پارچههای نخی
- تست چاپ:
- بررسی کیفیت چاپ: قبل از چاپ نهایی روی تعداد زیادی از پارچه
- آزمایش ثبات رنگ: در برابر شستشو و نور خورشید
- اطمینان از تناسب طرح و جنس پارچه
با رعایت این نکات، میتوانید پارچهای مناسب چاپ هماهنگ با طرح مورد نظر خود انتخاب نموده و از نتیجه نهایی استفاده کنید.
ویژگیهای پارچه مناسب چاپ
انتخاب پارچه مناسب برای چاپ، نقشی اساسی در کیفیت نهایی چاپ، ماندگاری طرح و همچنین کاربرد محصول نهایی دارد. در این راهنمای بخش به معرفی انواع پارچههای رایج برای چاپ، مزایا و معایب هر کدام و موارد کاربرد آنها میپردازیم:
پارچه مناسب چاپ ورزشی از مواد: پلی استر، نایلون، اسپاندکس (به تنهایی یا ترکیبی)
مزایا:
- پلی استر: مقاوم در برابر چروک، رنگدهی و آب، قیمت مناسب، تنوع بالا
- نایلون: سبک، ضد آب و خشکشونده سریع، تنفسپذیری نسبی
- اسپاندکس: کشسان و انعطافپذیر، آزادی حرکت بالا
معایب:
- پلی استر: تنفسپذیری کم، جذب کم رطوبت، ایجاد حس گرما در بدن
- نایلون: تنفسپذیری کم، جذب کم رطوبت، ایجاد حس گرما در بدن، احتمال برق گرفتگی در هنگام رطوبت
- اسپاندکس: حساسیت پوستی برای برخی افراد، چروک شدن، پرزدهی
موارد کاربرد: لباسهای ورزشی، لباسهای ورزشی تیمی، لباسهای ورزشی زنانه و مردانه، حولههای ورزشی
پارچه مناسب چاپ تبلیغاتی از مواد
مزایا:
- پلی استر: مقاوم در برابر چروک، رنگدهی و آب، قیمت مناسب، تنوع بالا
- نایلون: سبک، ضد آب و خشکشونده سریع، تنفسپذیری نسبی
- اسپاندکس: کشسان و انعطافپذیر، آزادی حرکت بالا
معایب:
- پلی استر: تنفسپذیری کم، جذب کم رطوبت، ایجاد حس گرما در بدن
- نایلون: تنفسپذیری کم، جذب کم رطوبت، ایجاد حس گرما در بدن، احتمال برق گرفتگی در هنگام رطوبت
- اسپاندکس: حساسیت پوستی برای برخی افراد، چروک شدن، پرزدهی
موارد کاربرد: تیشرتهای تبلیغاتی، کلاههای تبلیغاتی، ساکهای تبلیغاتی، پرچم، بنر
پارچه مناسب چاپ مورد استفاده در لباسهای جذب
مزایا:
- اسپاندکس: کشسان و انعطافپذیر، آزادی حرکت بالا، جذب رطوبت
- پلی استر: تنفسپذیری نسبی، خشکشونده سریع، قیمت مناسب
معایب:
- اسپاندکس: حساسیت پوستی برای برخی افراد، چروک شدن، پرزدهی
- پلی استر: تنفسپذیری کم، جذب کم رطوبت (در برخی موارد)
- موارد کاربرد: لباسهای ورزشی، لباسهای زیر ورزشی، لباسهای جذب زنانه و مردانه، جوراب ورزشی
پس از کسب آگاهی لازم در مورد نوع پارچه، لازم است در مورد روشهای چاپ نیز اطلاعات لازم را دریافت نمایید. در ادامه به این موضوع میپردازیم.
آشنایی با روشهای چاپ روی پارچه
انتخاب روش چاپ مناسب، به جنس پارچه، طرح مورد نظر و کاربرد نهایی چاپ بستگی دارد. برخی از رایجترین روشهای چاپ روی پارچه عبارتند از:
چاپ سیلک اسکرین
در این روش، از یک شابلون و جوهر مخصوص برای چاپ طرح روی پارچه استفاده میشود. این روش برای چاپ طرحهای ساده و تک رنگ مناسب است و بهدلیل ظرافت و کیفیت بالا، طرفداران زیادی دارد.
چاپ دیجیتال (DTG)
در این شیوه چاپ روی پارچه، طرح مورد نظر به صورت مستقیم و دیجیتال روی پارچه چاپ میشود. این روش برای چاپ طرحهای پیچیده و رنگی ایدهآل است و به علت سرعت و تنوع بالا، کاربرد فراوانی در صنعت پوشاک دارد.
چاپ سابلیمیشن
در این متد چاپ روی پارچه، از جوهرهای مخصوصی استفاده میشود که در اثر حرارت به گاز تبدیل شده و در الیاف پارچه نفوذ میکنند. این روش برای چاپ طرحهای رنگی و با کیفیت بالا روی پارچههای پلی استر مناسب است.
چاپ باند رول
در این روش صنعتی، از غلتکهای حکاکی شده برای چاپ طرحهای تکرارشونده روی پارچه با سرعت بالا استفاده میشود. این روش برای چاپ پارچههای رومبلی، پرده، حوله و سایر منسوجات طاقهای مناسب است.
کاربردهای چاپ باند رول روی پارچه
- چاپ طرح روی پارچههای رومبلی، پرده و حوله
- چاپ آرم و نام تجاری روی لباسهای ورزشی و یونیفورم
- چاپ طرحهای راه راه و خالدار روی پارچه
- چاپ باندهای تبلیغاتی و اطلاعرسانی
مزایای چاپ باند رول
- سرعت بالا: چاپ باند رول میتواند با سرعتهای بسیار بالایی انجام شود و برای تولید انبوه پارچه ایدهآل است.
- کیفیت بالا: با استفاده از غلتکهای حکاکی شده دقیق، میتوان طرحهای ظریف و با جزئیات را روی پارچه چاپ کرد.
- تنوع طرح: میتوان از طرحهای مختلف و متنوعی برای چاپ باند رول استفاده کرد.
- مقرون به صرفه: چاپ باند رول در مقایسه با سایر روشهای چاپ مانند چاپ سیلک اسکرین، به صرفهتر است.
معایب چاپ باند رول
- محدودیت در نوع طرح: چاپ باند رول برای چاپ طرحهای پیچیده و رنگی مناسب نیست.
- نیاز به دستگاههای تخصصی: برای چاپ باند رول به دستگاههای صنعتی مخصوصی نیاز است.
- هزینه بالا برای راهاندازی: راهاندازی خط تولید چاپ باند رول نیازمند سرمایهگذاری اولیه بالایی است که میتواند برخی از علاقهمندان را از انجام این کار منصرف کند.
نتیجهگیری
انتخاب پارچه مناسب برای چاپ، گامی اساسی در خلق محصولی باکیفیت و ماندگار است. با در نظر گرفتن نکات ارائه شده در این مقاله، میتوانید با آگاهی و اطمینان بیشتری، پارچهای متناسب با نیاز و سلیقه خود انتخاب کنید. به یاد داشته باشید که تنوع جنس و ویژگیهای پارچهها، دنیایی از امکانات خلاقانه را پیش روی شما میگشاید.
با ترکیب خلاقیت، دانش و انتخاب درست پارچه، میتوانید طرحهای مورد نظر خود را به زیباترین شکل ممکن روی هر سطحی به چاپ برسانید و از زیبایی و ماندگاری آنها لذت ببرید.